Deprem Bölgesine Yapılan Kamu Harcaması

Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Yeniden İmar ve Gelişme Raporu'nda depremlerin neden olduğu felaketin boyutlarına ve bölgedeki projelere yer verildi. Rapora göre, depremler 120 bin kilometrekarelik alanda 14 milyondan fazla insanı etkiledi, 53 bin 737 kişi hayatını kaybetti, 107 bin 213 kişi yaralandı ve 3,5 milyondan fazla kişi bölgeden tahliye edildi. Meskenlerin yanı sıra kamu kurumları, tarihi ve kültürel yapılar, okullar, hastaneler ve ticari işletmelerin de bulunduğu 2 milyon 337 bin 455 binadan 39 bin 466'sının tamamen yıkıldığı, 21 bin 175'inin acil yıkım gerektirecek durumda, 199 bin 967'sinin ağır hasarlı, 43 bin 698'inin orta hasarlı ve 1 milyon 954 bin 378'inin az hasarlı veya hasarsız olduğu tespit edildi. Başkanlıkça 17 Mart 2023'te yayımlanan raporda, felaketin Türkiye ekonomisine toplam maliyetinin 103,6 milyar dolar olabileceği hesaplanırken, milli gelirin yaklaşık yüzde 9'una denk gelen bu tutar, ülke tarihindeki 'afet kaynaklı en büyük ekonomik kayıp' olarak kayıtlara geçti. Deprem sonucu meydana gelen kayıp ve hasarlar, sermaye stoku ve istihdam kanalıyla ilk etapta iktisadi faaliyet üzerinde olumsuz etkilere yol açtı. Uygulamaya konulan kapsamlı istihdam koruma tedbirleri ve yeniden inşa faaliyetleri sayesinde istihdam kayıpları önemli ölçüde sınırlandırıldı. 2023-2024 döneminde kayıp ve zararın telafi edilmesi ile afet risklerinin azaltılmasına yönelik 2024 yıl sonu fiyatlarıyla toplam 2,6 trilyon lira kamu harcaması yapıldı. Deprem hasarlarının telafisine yönelik çalışmaların yoğun şekilde sürdürüldüğü bölgede, afetzedelerin barınma ihtiyacının karşılanmasına öncelik verilirken, kalıcı konutların yapım çalışmaları hızla devam ediyor. Eğitim ve sağlık başta olmak üzere temel hizmetlerin kesintisiz şekilde sunulabilmesi için gerekli altyapının yeniden inşasında gözle görülür ilerleme kaydedilirken, zarar gören içmesuyu, kanalizasyon, enerji, haberleşme ve ulaşım altyapısının yeniden yapımı veya güçlendirilmesine ilişkin çalışmalar yürütülüyor. Bu kapsamda, kamu bütçesinden ayrılan kaynaklar ağırlıklı olarak devam eden afet konutları ve büyük ölçekli altyapı projelerine yönlendirildi.